Spyware

Spyware

Programy szpiegujące to aplikacje, które gromadzą informacje na temat użytkowników, śledząc ich aktywność, preferencje i zainteresowania. Zebrane w ten sposób dane są przesyłane do twórców aplikacji lub przekazywane innym firmom czy to bezpośrednio, czy po uprzednim ich zapisaniu na komputerze.

Oprogramowanie szpiegujące może być instalowane na komputerach na wiele sposobów, w tym za pomocą trojana, który instaluje je bez zgody użytkownika lub podczas odwiedzin na witrynach www zawierających odpowiednie formanty ActiveX. Innym sposobem jest kod wykorzystujący niektóre luki w zabezpieczeniach. Programy szpiegujące są także dołączane do aplikacji typu shareware lub freeware pobieranych z Internetu.

Programy szpiegujące mogą zostać zainstalowane za zgodą i wiedzą użytkownika, choć nie jest to regułą. To samo odnosi się do zdobywania danych użytkownika i sposobu ich wykorzystania.

Oprogramowanie adware
Adware to termin stosowany do określenia oprogramowania reklamowego, tj. takich aplikacji, które wyświetlają reklamy na ekranie komputera.

Wyświetlanie reklam przez programy adware może się odbywać z wykorzystaniem różnych sposobów: wyskakujących okienek (pop-up), banerów, zmian strony domowej lub strony wyszukiwania przeglądarki itp. Reklamy dotyczą produktów lub usług oferowanych przez twórców oprogramowania adware lub firmy niezależne.

Oprogramowanie adware może zostać zainstalowane za zgodą i wiedzą użytkownika, choć nie jest to regułą. To samo odnosi się do znajomości funkcji oprogramowania tego rodzaju.

W jaki sposób działają zagrożenia tego rodzaju
Oprogramowanie szpiegujące, adware i dialery korzystają z różnych kanałów, aby przedostać się do komputera:
· Mogą być pobrane z Internetu i zainstalowane przez trojany.
· Podczas próby uzyskania dostępu do witryny www możesz zostać poproszony (w zależności od aktualnej konfiguracji Twojej przeglądarki internetowej) o wyrażenie zgody na zainstalowanie formantu ActiveX pochodzącego z niepewnego źródła. Jeżeli wyrazisz zgodę, na Twoim komputerze może zostać zainstalowane niebezpieczne oprogramowanie.
· Niebezpieczne programy szpiegujące lub adware instalowane są także przy okazji instalacji pozornie nieszkodliwych programów pobieranych z Internetu, a posiadających licencje shareware lub freeware.

Programy szpiegujące z reguły opracowywane są przez firmy zainteresowane uzyskaniem korzyści finansowych.

Firmy te zbierają informacje o użytkownikach w celu poznania ich preferencji. Dane tego rodzaju są później wykorzystywane przez te same firmy lub odsprzedawane innym.

Reklamy, których celem jest promocja produktów i usług mogą być rozpowszechniane w różnej postaci.
· Banery i wyskakujące okienka (pop-up)
· Zmiana strony domowej w przeglądarce internetowej
· Zmiana domyślnych opcji wyszukiwania lub zmiana wyników wyszukiwania
· Instalacja programów innych producentów, które mogą być aplikacjami szpiegującymi lub reklamami innych aplikacji

Programy tego rodzaju można podzielić na dwie kategorie:
· Narzędzia typu hijacker: zmieniają dane użytkownika, takie jak strona domowa i strona wyszukiwania w przeglądarce internetowej, co wpływa na wyniki wyszukiwania.
· Oprogramowanie trackware: programy, które prowadzą statystyki instalowanych aplikacji, śledzą działania użytkowników w Internecie itp. W tym celu zapisują wyniki wyszukiwania przeprowadzanego przez jednostkę wyszukującą, która została zainstalowana jako strona domowa, lub instalują na komputerze ofiary keyloggery, aby śledzić teksty wprowadzane z klawiatury.

Programy te mogą być aktywowane na różne sposoby:
· BHO (Browser Helper Object): rozszerzenia przeglądarki. Zwykle są one instalowane w przypadku kliknięcia odsyłacza na specjalnie przygotowanej witrynie www, a następnie uruchamiane przy otwieraniu przeglądarki internetowej. Mogą mieć postać pasków narzędziowych widocznych w oknie przeglądarki. Często też pozostają ukryte, wykonując swoje działania bez wiedzy użytkownika.
· Stosowane są także inne formy aktywacji, np. wykorzystujące wirusy lub trojany.

Jak sprawdzić, czy na komputerze znajduje się oprogramowanie szpiegujące lub oprogramowanie adware i jak się przed nim zabezpieczyć?

Czasami trudno od razu stwierdzić, czy komputer padł ofiarą jednego z tych zagrożeń. Całkowitą pewność uzyskasz dopiero po zainstalowaniu skutecznego systemu zabezpieczeń i przeprowadzeniu jego aktualizacji.

Istnieją jednak pewne objawy, które wskazują na obecność oprogramowania szpiegującego lub adware (może się jednak zdarzyć, że objawy te oznaczają zupełnie inne problemy):
· Pojawianie się bez wyraźnego powodu wyskakujących okienek, banerów reklamowych lub nowych pasków narzędziowych w oknie przeglądarki internetowej.
· Nagła zmiana strony domowej w przeglądarce internetowej.
· Nieoczekiwane zablokowanie przeglądarki internetowej.
· Spowolnienie działania komputera bez widocznej przyczyny.

Jest kilka możliwych powodów takiej sytuacji: zbyt wiele programów uruchomionych w tym samym czasie lub problemy z siecią, albo działanie oprogramowania szpiegującego lub adware. Zablokowanie komputera w przypadku nadmiernego obciążenia lub w wyniku nieprawidłowego działania oprogramowania szpiegującego lub adware. Ta druga opcja jest szczególnie prawdopodobna w sytuacji, gdy komputer blokuje się podczas wykonywania prostych czynności, które nie wymagają dużego obciążenia systemu.

Aby zabezpieczyć komputer przed oprogramowaniem szpiegującym, oprogramowaniem adware i dialerami, zastosuj się do poniższych zaleceń:
· Zwiększ poziom zabezpieczenia swojej przeglądarki internetowej, aby uniemożliwić automatyczne wykonywanie skryptów oraz formantów ActiveX.
· Zachowaj szczególną ostrożność podczas pobierania programów z Internetu: wiele bezpłatnych programów zwłaszcza aplikacji P2P, może zawierać oprogramowanie szpiegujące lub adware. Programy te mogą wpływać na wydajność oraz wykorzystanie pamięci w Twoim komputerze. To z kolei może spowodować zablokowanie przeglądarki internetowej lub całego systemu.
· Zadbaj o to, aby aplikacje zainstalowane na Twoim komputerze były zaktualizowane. Zainstaluj stosowne poprawki, które są udostępniane przez producentów aplikacji. To uniemożliwi wykorzystywanie luk w zabezpieczeniach tych aplikacji przez programy szpiegujące, które będą próbowały w ten sposób zainstalować się na Twoim komputerze.
· Zainstaluj dobry system zabezpieczający przed złośliwymi programami, który będzie wykrywał nie tylko wirusy, ale także oprogramowanie adware oraz dialery. Kliknij tutaj, aby znaleźć produkt Panda Software, który spełni Twoje wymagania.
· Regularnie aktualizuj swój system zabezpieczeń. Jeżeli system zabezpieczeń, którego używasz może aktualizować się automatycznie, upewnij się, że jest prawidłowo skonfigurowany. Zapoznaj się z podręcznikiem użytkownika dołączonym do systemu zabezpieczeń, aby uzyskać szczegółowe informacje na temat przeprowadzania aktualizacji.
· Upewnij się, że stała ochrona programu antywirusowego jest regularnie aktualizowana.

Uruchamiasz swój komputer, łączysz się z Internetem, ale coś jest nie tak...
· Strona domowa Twojej przeglądarki internetowej wygląda inaczej niż zwykle — została zmieniona!
· Na ekranie pojawiają się niespodziewanie wyskakujące okienka reklamowe. Po zamknięciu jednego natychmiast otwiera się kolejne.
· W oknie przeglądarki internetowej pojawił się bez Twojej zgody nowy pasek narzędziowy.
· A jakby tego było mało, wszystko działa dużo wolniej...

Jeżeli doświadczyłeś którejkolwiek z tych sytuacji, wszystko wskazuje na to, że na Twoim komputerze zainstalowano program szpiegujący. Przeskanuj swój komputer przy użyciu bezpłatnego narzędzia Panda ActiveScan a już po kilku minutach wszystko stanie się jasne!

Zagrożenia tego typu stanowią 84 procent złośliwych programów wykrywanych przez Panda ActiveScan – internetowe narzędzie służące do wykrywania programów szpiegujących i eliminowania wszelkiego rodzaju wirusów.

Ostatnie zalecenie: skuteczne zabezpieczenie się przed programami szpiegującymi wymaga zainstalowania stałej ochrony.